Diyarbakır Lice'Nin Kaç Köyü Var ?

Irem

New member
Şukunu Ne Demek? – Dilimizin Kıvrımlarında Kaybolan Efsanevi Kelime

Selam forumdaşlar! 🤗

Bugün size hem dilbilimsel bir bulmaca hem de gündelik hayatta sık sık “şukunu?” diye duyan ama cevabını bir türlü kestiremeyenlerin dertlerine derman olacak bir konuyla geldim. Hani bazen biri bir şey söyler, siz anlamazsınız ama anlamış gibi yaparsınız ya… İşte “şukunu” kelimesi de o tarz bir olay. Şu anda ekrana bakıp “bu da neyin nesiydi ya?” diyenlerinizin yüz ifadesini tahmin edebiliyorum. Merak etmeyin, çözümüne birlikte ineceğiz — hem de biraz bilimsel, biraz mizahi, biraz da toplumsal cinsiyet perspektifli bir şekilde.

---

“Şukunu”nun Arkeolojisi: Dilimizin Derin Katmanlarında Bir Kazı

“Şukunu” kelimesi aslında pek çok bölgede farklı anlamlara gelebilen, hatta bazen hiçbir anlama gelmeyip sadece bir duygu sesi olarak kullanılan bir sözcük. Anadolu’nun bazı yerlerinde “şunu” kelimesinin ağız farklılığıyla söylenmiş hali, bazı yerlerdeyse “şuna bak hele!” anlamına gelen bir ünlemdir.

Ancak işin komiği şu ki, “şukunu”yu kullananlar bile çoğu zaman ne dediğini tam olarak bilmez! Birisi “Şukunu hele, n’oluyo orda?” dediğinde karşısındaki de sanki anlamış gibi “heee” der ama o “heee”nin arkasında koskoca bir boşluk vardır. 😂

Yani “şukunu” aslında dilsel bir optik illüzyondur. Beynimiz anlam varmış gibi davranır ama ortada net bir anlam yoktur. Dilbilimsel olarak buna semantik sislenme diyebiliriz — anlamın belirsizleştiği, duygunun baskın geldiği bir an.

---

Erkeklerin “Şukunu” Yaklaşımı: Analitik, Stratejik ve Biraz Şüpheci

Şimdi gelelim işin toplumsal cinsiyet kısmına. Erkekler bu “şukunu” kelimesine daha çok bir mühendis gibi yaklaşır. Yani “Bu kelimenin kökü nedir? Nereden türemiştir? Anlam haritasını çıkarabilir miyiz?” diye düşünürler.

Bir erkek arkadaş ortamında “şukunu” kelimesini duydu mu, hemen analiz moduna geçer:

— “Abi bu ‘şunu’ kelimesinden türemiş olmalı, bak mantıken ‘şu’ + ‘kunu’ gibi bir şey…”

Ama cümlenin ortasında kendisi de kaybolur:

— “Kunu neydi ya?”

Sonra ortamda 15 dakikalık bir etimoloji tartışması başlar, sonunda biri “boşver abi ya, çay söyleyelim” der ve konu kapanır.

Erkek beyni burada bir anlam bulmak ister çünkü belirsizlik onu huzursuz eder. Veriye, netliğe, tanıma ihtiyaç duyar. “Şukunu” ise netliğin düşmanı — bir kelime değil, adeta bir sis bombası.

---

Kadınların “Şukunu” Yaklaşımı: Empati, Mizah ve Sosyal Zeka

Kadınlar ise bu kelimeyi çözmeye değil, yaşamaya çalışır. Onlar için “şukunu” bir anlamdan çok, bir ruh halidir.

Bir kadın “şukunu” dediğinde, aslında kelimenin kendisi değil, tonlaması önemlidir:

- Hafif gülümseyerek: “Şukunu bak helee” (anlamı: “Sen de amma tatlısın ha”)

- Kaşlar çatık: “Şukunu bak hele!” (anlamı: “Beni delirtme şimdi”)

- Kahkaha eşliğinde: “Şukunu kız, gülerim ha!” (anlamı: “Bu ne saçmalık böyle?”)

Yani kadınlar için “şukunu” bir iletişim stratejisidir. Duygusal zekânın, empati gücünün ve ses tonunun birleşimidir. Kısaca: Kadınlar şukunu’yu yaşar, erkekler çözmeye çalışır.

---

Bilimsel Bir Açıdan “Şukunu”: Beynimiz Bu Kelimeyle Ne Yapıyor?

Dilbilim ve nöropsikoloji açısından baktığımızda, “şukunu” gibi anlamı belirsiz kelimeler beynin sağ yarım küresini aktive eder. Çünkü orası duygular, tonlamalar ve sezgilerle ilgilidir.

Bir 2019 araştırmasına göre (Kaynak: Journal of Cognitive Neuroscience), insanlar belirsiz veya anlamsız ses dizilerini duyduklarında, beyin otomatik olarak bunları bir duyguya bağlama eğilimindedir. Yani “şukunu”yu duyduğunuzda, beyniniz “bir şey söylendi, anlamlı olmalı” diyerek duygusal bir yanıt üretir.

Bu yüzden “şukunu” kelimesi, mantıksal değil sezgisel bir etki yaratır. Bir tür sosyal yapıştırıcı gibidir. Gülümsetir, yakınlaştırır, bazen sinirlendirir ama asla nötr bırakmaz.

---

Şukunu ve Toplumsal Mizah: Hepimizin Ortak Kodları

Dikkat ettiyseniz “şukunu” kelimesi, hangi şehirden olursak olalım, hepimize tanıdık gelir. Çünkü bu kelime, Türkçenin samimiyet katmanında yer alır.

Nasıl ki “hele” deyince Karadeniz’den Ege’ye kadar herkes başka bir tonla anlıyorsa, “şukunu” da aynı şekilde duygular arası bir köprü kurar.

Bir forumdaş “Şukunu sen de mi diyorsun?” dese, muhtemelen cevabımız şu olurdu:

— “Ben demem ama annem çok der.”

İşte o anda kahkahalar kopar. Çünkü kelimenin kendisi değil, anlamının belirsizliği bizi birleştirir.

---

Peki Sizce “Şukunu” Ne Demek?

Belki bir çocukluğumuzun yankısı, belki kültürel bir refleks, belki de sadece dilimizin oyunbazlığı.

Ama düşünsenize: Belki de “şukunu” kelimesi bize şunu hatırlatıyor — her şeyin anlamını çözmek zorunda değiliz. Bazen sadece gülmek, paylaşmak, “heee” deyip geçmek de insana iyi geliyor.

Erkek forumdaşlar, siz bu kelimenin kökünü bulmaya mı çalışırsınız, yoksa mizahına mı sarılırsınız?

Kadın forumdaşlar, sizce “şukunu”nuzun tonlaması karşınızdakini ne kadar etkiliyor?

Ve en önemlisi… Şukunu, sizce bizden ne istiyor? 😄

---

Sonuç: “Şukunu” Hayatın Küçük Mizah Anlarıdır

Kısacası “şukunu” bir kelimeden fazlası.

Bir samimiyet biçimi, bir kültürel şifre, bazen bir şaka, bazen de “boşver gitsin” diyen bir iç ses.

Dilimizin mizah damarında gezinen bu sözcük, bize hatırlatıyor ki:

Anlam her zaman kelimede değil, gülüşte saklı.

O zaman sevgili forumdaşlar, size son sorum:

Şukunu, bugün en son ne zaman duydunuz — ve gülmeden durabildiniz mi? 😄
 
Üst