MelodiDalgasi
Member
Batı’nın yaptırımları sürerken, Rusya ve Çin’den yerli para ünitelerini kullanma tarafında bir karar geldi. Buna bakılırsa, Rus Gazprom ile Çin’in CNPC şirketi, doğalgaz alım satım süreçlerini lokal para birimleri ruble ve yuan üstünden yapılması için tamamlayıcı bir mutabakat imzaladı. tıpkı vakitte, Rus bankası Sberbank’ın İdare Şurası Lider Yardımcısı Aleksandr Bedyahin yaptığı açıklamada, yuan cinsinden kredi vermeye başladıklarını ve bunun büyük talep gördüğünü de deklare etti. Bedyahin, Sberbank’ın Hint rupisi ile de çalıştığını ve yuan ve rupinin, bankanın üzerinde odaklandığı iki temel para ünitesi olduğunu da kaydetti.
Daha evvel, Soçi’de bir ortaya gelen Türk ve Rus önderler doğalgaz ödemelerinde kısmen Rus rublesi kullanılması konusunda anlaştılar. Öte yandan, basına Hindistan Ekonomik Ticaret Örgütü’nün Rusya ile ticaret yapmak isteyen mahallî şirketlerle işbirliği yaptığı ve iki ülkenin bankalarının mahallî para ünitelerinde ikili iş yapmak için görüştüğü de yansıdı. Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in de Doğu Ekonomik Forumu’nda vurguladığı ‘Asya-Pasifik bölgesi ülkelerinin dünyadaki rolünün artmasının’ ve dolarsızlaşma ataklarının dünya siyasetine yansımalarını Dumlupınar Üniversitesi’nden Asya siyasetleri uzmanı Dr. Barış Adıbelli, Sputnik’e yorumladı.
‘Avrupa’da avro ile de uğraş eden Amerikan doları global pahasını yitirmeye başladı’
Rusya ve Çin içinde gerçekleşen yerli para üniteleriyle doğalgaz alışverişi yapılması sonucunın kıymetli olduğuna işaret eden Adıbelli “Bu bilhassa doların global tesirine yönelik büyük bir darbe. Aslında bu son devirde ABD’nin hem Rusya hem Çin ile yaşadığı meselelerin art planı. Amerikan dolarının artık bir rezerv para olarak hem Rusya hem Çin tarafınca görülmemesi bir ‘meydan okuma’. Bunlar kolay ülkeler değil. Rusya bugün hala dünyada tartısı olan güç devi bir ülke. Çin de dünyada şu an bir numaralı üretici; hem hammadde alıyor hem üretiyor. ötürüsıyla her iki ekonomik gücün dolara sırtını çevirmesi ve buna Hindistan üzere büyük bir gücün eklenmesi demek, orta büyüklükteki ülkelerle bu devam edecek demektir. Türkiye bile bununla ilgileniyor. Giderek Amerikan para ünitesi global pahasını yitirmeye başladı ki esasen Avrupa kıtasında avro ile rekabet ediyordu. Giderek üçüncü dünyaya hapsolacak üzere gözüküyor” dedi.
‘Yeni bir dünya tertibi birinci olarak ekonomik olarak kurulur’
Çin, Rusya ve Hindistan’ın ortak bir yerde buluşmasının jeopolitik değerine de değinen Adıbelli şu tabirleri kullandı:
“21. yüzyıl ‘Yükselen Asya’ olarak nitelendiriliyor. Bunu 2012 yılında Hillary Clinton da tespit etmişti. Yani yükselen bir Asya var, yeni bir dünya kuruluş kademesinde. Bu yeni dünyaya yeni bir dünya sistemi de ekleneceği söyleniyor. Unutmayalım ki, yeni bir dünya tertibi birinci olarak ekonomik olarak kurulur. Bu niçinledir ki Biden, apar topar yaptığı Japonya ziyaretinde Hint-Pasifik Ekonomik Çerçevesi ismini verdiği bir ekonomik proje getirdi. Şu anda Hindistan dahil, 13 ülke buna ortak. Amerika kendi ‘Kuşak ve Yol’ teşebbüsünü oluşturmaya çalışıyor. Lakin ne kadar başarılı olacağı kuşkulu. Fakat şu bilinen bir gerçek, Asya’nın 3 büyük ülkesi, dünyanın da 3 büyük ülkesi aslında. Rusya, Hindistan ve Çin’in ticarette bir ortaya gelmeleri, kendi para ünitelerini kullanmaları ve dış güçlerden daha bağımsız bir müddetç başlatmaları kıymetli.”
‘Asya ülkeleri yeni dünyanın kesimi olabilmek ismine hareket ediyor, bunun başında Hindistan geliyor’
“ABD Ukrayna savaşının buna niye olacağını iddia edemedi” tabirlerini kullanan Adıbelli “esasen son devirde hem Çin’i hem Rusya’yı NATO’nun gündemine sokmak ki bu süreç Trump’tan itibaren başladı, birebir vakitte Ukrayna savaşını kışkırtıp Rusya’yı bu savaşa zorlamak ve sonuçta ortaya çıkan tabloda Rusya ve Çin’i yalnızlaştırma gayesi belirlemişken dünyanın birfazlaca ülkesi bu sürece katılmadığı üzere bu ülkelerle birlikte hareket ediyorlar. Örneğin Hindistan, Hint Pasifik stratejisinde Amerika’nın bir numaralı müttefiki ve sırtını ABD’ye dönmüş bir vaziyette. Ancak Çin ve Rusya ile bir arada hareket ediyor, ortak bir zemindeler. BRICS’te, Şangay İşbirliği Örgütü’nde birlikteler. aslına bakarsanız Hindistan yapı içerisinde bu ülkelerle birlikte. Önümüzde, 15-16 Eylül’de bir ŞİÖ toplantısı var, geçtiğimiz aylarda BRICS toplandı. ötürüsıyla Asya’da yeni bir dünya kuruluyor, bu artık açık ve net bir biçimde ortaya çıktı. Bu noktada yavaş yavaş, birer birer Asya ülkeleri yeni dünyanın modülü olabilme ismine hareket ediyorlar, bunun da başında Hindistan geliyor” diye konuştu ve ekledi:
‘Japonya daha ölçülü telaffuzlar izlemeye başladı, Güney Kore’den de çatırdamalar geliyor’
“Ben Japonya’dan da önümüzdeki devirde ataklar bekliyorum. Abe öldükten daha sonra mevcut Kişida hükümeti daha ölçülü telaffuzlar benimsediler. Şahin kanadı temsil eden Abe’nin hayatını kaybetmesiyle daha ölçülü bir siyaset izleyen Kişida’nın eline fırsat geçti ve kabineyi de değiştirdi. örneğin Çin ile olan bağları daha düşük tonda gidiyor. Bunun sınamasını da Pelosi’nin Tayvan ziyaretinde gördük. Japonya’nın evvelki saldırgan tabirleri yok, Abe ‘biz de müdahale ederiz’ diyordu. Japonya sessiz kaldı. ötürüsıyla ABD’nin yavaş yavaş Asya Pasifik’teki ittifak zinciri bozulmaya başladı. Hatta Güney Kore’de de çatırdama sesleri geliyor. ABD için AUKUS’un temelini oluşturan ABD, İngiltere ve Avustralya ile hudutlu bir tahminen yeni ittifak periyodu başlayacak. Bu da kıymetli.”
‘Türkiye ya yeni kurulmakta olan dünya nizamında yerini alacak ya da eski dünyada yer arayışına devam edecek’
Türkiye’nin bir ‘yol ayrımında’ olduğuna işaret eden Adıbelli “Ya yeni kurulmakta olan yeni dünya sisteminde yerini alacak ya da eski mevcut dünyada kendisine yer edinmek için arayışına devam edecek, AB’ye üyelik süreci üzere. Avrupa Birliği bile yükselen Asya’nın bir yerinden tutabilmek, kesimi olabilmek için efor sarfediyor. Türkiye’nin önündeki fırsatları değerlendirmesi lazım ki bunu yapıyor üzere görünüyor. ŞİÖ doruğuna katılacak olması da kıymetli. aslına bakarsanız biz diyalog ortağıyız. Ancak burada davetin Rusya’dan gelmesi değerli. Bu durum da ‘acaba Rusya üzerinden bir tam üyelik mi gerçekleşecek’ sorusunu akıllara getiriyor” tabirlerini kullandı.
‘Türkiye’nin yükselen Asya’da kurulan sistemde yerini alması hem Avrupa hem Asya için faydalı olacak’
Adıbelli, yapılacak ŞİÖ tepesinde Türkiye’nin statüsünün değişme ihtimali olduğunu “Esad’la görüşme de olabilir. aslına bakarsan Putin’le bir küçük tepe yapılacak, ki Sayın Cumhurbaşkanı son devirde yaptığı açıklamalarda ŞİÖ doruğuna atıfta bulunuyor. Çin Devlet Lideri Şi Cinping ile de ben küçük bir tepe yapılacağını düşünüyorum. Türkiye’nin 2019’dan beri ‘bir daha Asya’ isminde Asya’ya bir daha dönüş, entegre olma teşebbüsü ya da yükselen Asya’nın bir kesimi olma sürecine bir hazırlığı var. ötürüsıyla ben umutluyum, Türkiye’nin yükselen Asya’da kurulmakta olan yeni dünyada yerini alacağını düşünüyorum. Bu hem Asya hem Avrupa için çok faydalı olacak. Zira Türkiye Asya ve Avrupa’yı bağlayan bir noktada, köprü görevimiz, jeopolitik pozisyonumuz var. Gücün epeyce değerli olduğu bir devirde Batı Asya’daki gücün de Avrupa’ya aktarılması, malların, hizmetlerin Asya’ya aktarılması pozisyonunda da Türkiye koridorlar ülkesi durumuyla kıymetli hale gelmiş durumda” dedi ve kelamlarını şöyle bitirdi:
‘21. yüzyılda jeopolitiğin geleceği Asya Pasifik’te belirlenecek’
“Şu bir gerçek; 21. yüzyılın fenomeni yükselen Asya. Hatta ABD’nin Hint Pasifik siyaseti da bu gerçeğin bir uzantısıdır. Putin ‘biz beraberinde bir Asya Pasifik ülkesiyiz’ dedi. Rusya batı merkezli olmasıyla da övünür lakin Asya Pasifik ülkesi olan bir Rusya’dan bahsedildi. 21. yüzyılda jeopolitiğin geleceği Asya Pasifik’te belirlenecektir.”
Daha evvel, Soçi’de bir ortaya gelen Türk ve Rus önderler doğalgaz ödemelerinde kısmen Rus rublesi kullanılması konusunda anlaştılar. Öte yandan, basına Hindistan Ekonomik Ticaret Örgütü’nün Rusya ile ticaret yapmak isteyen mahallî şirketlerle işbirliği yaptığı ve iki ülkenin bankalarının mahallî para ünitelerinde ikili iş yapmak için görüştüğü de yansıdı. Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in de Doğu Ekonomik Forumu’nda vurguladığı ‘Asya-Pasifik bölgesi ülkelerinin dünyadaki rolünün artmasının’ ve dolarsızlaşma ataklarının dünya siyasetine yansımalarını Dumlupınar Üniversitesi’nden Asya siyasetleri uzmanı Dr. Barış Adıbelli, Sputnik’e yorumladı.
‘Avrupa’da avro ile de uğraş eden Amerikan doları global pahasını yitirmeye başladı’
Rusya ve Çin içinde gerçekleşen yerli para üniteleriyle doğalgaz alışverişi yapılması sonucunın kıymetli olduğuna işaret eden Adıbelli “Bu bilhassa doların global tesirine yönelik büyük bir darbe. Aslında bu son devirde ABD’nin hem Rusya hem Çin ile yaşadığı meselelerin art planı. Amerikan dolarının artık bir rezerv para olarak hem Rusya hem Çin tarafınca görülmemesi bir ‘meydan okuma’. Bunlar kolay ülkeler değil. Rusya bugün hala dünyada tartısı olan güç devi bir ülke. Çin de dünyada şu an bir numaralı üretici; hem hammadde alıyor hem üretiyor. ötürüsıyla her iki ekonomik gücün dolara sırtını çevirmesi ve buna Hindistan üzere büyük bir gücün eklenmesi demek, orta büyüklükteki ülkelerle bu devam edecek demektir. Türkiye bile bununla ilgileniyor. Giderek Amerikan para ünitesi global pahasını yitirmeye başladı ki esasen Avrupa kıtasında avro ile rekabet ediyordu. Giderek üçüncü dünyaya hapsolacak üzere gözüküyor” dedi.
‘Yeni bir dünya tertibi birinci olarak ekonomik olarak kurulur’
Çin, Rusya ve Hindistan’ın ortak bir yerde buluşmasının jeopolitik değerine de değinen Adıbelli şu tabirleri kullandı:
“21. yüzyıl ‘Yükselen Asya’ olarak nitelendiriliyor. Bunu 2012 yılında Hillary Clinton da tespit etmişti. Yani yükselen bir Asya var, yeni bir dünya kuruluş kademesinde. Bu yeni dünyaya yeni bir dünya sistemi de ekleneceği söyleniyor. Unutmayalım ki, yeni bir dünya tertibi birinci olarak ekonomik olarak kurulur. Bu niçinledir ki Biden, apar topar yaptığı Japonya ziyaretinde Hint-Pasifik Ekonomik Çerçevesi ismini verdiği bir ekonomik proje getirdi. Şu anda Hindistan dahil, 13 ülke buna ortak. Amerika kendi ‘Kuşak ve Yol’ teşebbüsünü oluşturmaya çalışıyor. Lakin ne kadar başarılı olacağı kuşkulu. Fakat şu bilinen bir gerçek, Asya’nın 3 büyük ülkesi, dünyanın da 3 büyük ülkesi aslında. Rusya, Hindistan ve Çin’in ticarette bir ortaya gelmeleri, kendi para ünitelerini kullanmaları ve dış güçlerden daha bağımsız bir müddetç başlatmaları kıymetli.”
‘Asya ülkeleri yeni dünyanın kesimi olabilmek ismine hareket ediyor, bunun başında Hindistan geliyor’
“ABD Ukrayna savaşının buna niye olacağını iddia edemedi” tabirlerini kullanan Adıbelli “esasen son devirde hem Çin’i hem Rusya’yı NATO’nun gündemine sokmak ki bu süreç Trump’tan itibaren başladı, birebir vakitte Ukrayna savaşını kışkırtıp Rusya’yı bu savaşa zorlamak ve sonuçta ortaya çıkan tabloda Rusya ve Çin’i yalnızlaştırma gayesi belirlemişken dünyanın birfazlaca ülkesi bu sürece katılmadığı üzere bu ülkelerle birlikte hareket ediyorlar. Örneğin Hindistan, Hint Pasifik stratejisinde Amerika’nın bir numaralı müttefiki ve sırtını ABD’ye dönmüş bir vaziyette. Ancak Çin ve Rusya ile bir arada hareket ediyor, ortak bir zemindeler. BRICS’te, Şangay İşbirliği Örgütü’nde birlikteler. aslına bakarsanız Hindistan yapı içerisinde bu ülkelerle birlikte. Önümüzde, 15-16 Eylül’de bir ŞİÖ toplantısı var, geçtiğimiz aylarda BRICS toplandı. ötürüsıyla Asya’da yeni bir dünya kuruluyor, bu artık açık ve net bir biçimde ortaya çıktı. Bu noktada yavaş yavaş, birer birer Asya ülkeleri yeni dünyanın modülü olabilme ismine hareket ediyorlar, bunun da başında Hindistan geliyor” diye konuştu ve ekledi:
‘Japonya daha ölçülü telaffuzlar izlemeye başladı, Güney Kore’den de çatırdamalar geliyor’
“Ben Japonya’dan da önümüzdeki devirde ataklar bekliyorum. Abe öldükten daha sonra mevcut Kişida hükümeti daha ölçülü telaffuzlar benimsediler. Şahin kanadı temsil eden Abe’nin hayatını kaybetmesiyle daha ölçülü bir siyaset izleyen Kişida’nın eline fırsat geçti ve kabineyi de değiştirdi. örneğin Çin ile olan bağları daha düşük tonda gidiyor. Bunun sınamasını da Pelosi’nin Tayvan ziyaretinde gördük. Japonya’nın evvelki saldırgan tabirleri yok, Abe ‘biz de müdahale ederiz’ diyordu. Japonya sessiz kaldı. ötürüsıyla ABD’nin yavaş yavaş Asya Pasifik’teki ittifak zinciri bozulmaya başladı. Hatta Güney Kore’de de çatırdama sesleri geliyor. ABD için AUKUS’un temelini oluşturan ABD, İngiltere ve Avustralya ile hudutlu bir tahminen yeni ittifak periyodu başlayacak. Bu da kıymetli.”
‘Türkiye ya yeni kurulmakta olan dünya nizamında yerini alacak ya da eski dünyada yer arayışına devam edecek’
Türkiye’nin bir ‘yol ayrımında’ olduğuna işaret eden Adıbelli “Ya yeni kurulmakta olan yeni dünya sisteminde yerini alacak ya da eski mevcut dünyada kendisine yer edinmek için arayışına devam edecek, AB’ye üyelik süreci üzere. Avrupa Birliği bile yükselen Asya’nın bir yerinden tutabilmek, kesimi olabilmek için efor sarfediyor. Türkiye’nin önündeki fırsatları değerlendirmesi lazım ki bunu yapıyor üzere görünüyor. ŞİÖ doruğuna katılacak olması da kıymetli. aslına bakarsanız biz diyalog ortağıyız. Ancak burada davetin Rusya’dan gelmesi değerli. Bu durum da ‘acaba Rusya üzerinden bir tam üyelik mi gerçekleşecek’ sorusunu akıllara getiriyor” tabirlerini kullandı.
‘Türkiye’nin yükselen Asya’da kurulan sistemde yerini alması hem Avrupa hem Asya için faydalı olacak’
Adıbelli, yapılacak ŞİÖ tepesinde Türkiye’nin statüsünün değişme ihtimali olduğunu “Esad’la görüşme de olabilir. aslına bakarsan Putin’le bir küçük tepe yapılacak, ki Sayın Cumhurbaşkanı son devirde yaptığı açıklamalarda ŞİÖ doruğuna atıfta bulunuyor. Çin Devlet Lideri Şi Cinping ile de ben küçük bir tepe yapılacağını düşünüyorum. Türkiye’nin 2019’dan beri ‘bir daha Asya’ isminde Asya’ya bir daha dönüş, entegre olma teşebbüsü ya da yükselen Asya’nın bir kesimi olma sürecine bir hazırlığı var. ötürüsıyla ben umutluyum, Türkiye’nin yükselen Asya’da kurulmakta olan yeni dünyada yerini alacağını düşünüyorum. Bu hem Asya hem Avrupa için çok faydalı olacak. Zira Türkiye Asya ve Avrupa’yı bağlayan bir noktada, köprü görevimiz, jeopolitik pozisyonumuz var. Gücün epeyce değerli olduğu bir devirde Batı Asya’daki gücün de Avrupa’ya aktarılması, malların, hizmetlerin Asya’ya aktarılması pozisyonunda da Türkiye koridorlar ülkesi durumuyla kıymetli hale gelmiş durumda” dedi ve kelamlarını şöyle bitirdi:
‘21. yüzyılda jeopolitiğin geleceği Asya Pasifik’te belirlenecek’
“Şu bir gerçek; 21. yüzyılın fenomeni yükselen Asya. Hatta ABD’nin Hint Pasifik siyaseti da bu gerçeğin bir uzantısıdır. Putin ‘biz beraberinde bir Asya Pasifik ülkesiyiz’ dedi. Rusya batı merkezli olmasıyla da övünür lakin Asya Pasifik ülkesi olan bir Rusya’dan bahsedildi. 21. yüzyılda jeopolitiğin geleceği Asya Pasifik’te belirlenecektir.”